‘Bewaar geen restanten van medicijnen. Het zorgt voor verwarring en ongelukken. Spoel ook geen medicijnen door de gootsteen of door het toilet, en gooi ze niet in de grijze container. Dat is slecht voor het milieu. Breng oude medicijnen naar de apotheek of naar het milieubrengstation.’
De Heerder apotheker Ruud Timmerman maakt zich al jaren zorgen om de medicijnrestanten die zijn cliënten thuis hebben liggen. ‘Daarom zamelen we van 16 tot en met 20 maart oude medicijnen in en gebruikte en ongebruikte injectienaalden. Alles wordt na afloop door de ROVA op milieuvriendelijke wijze vernietigd.’ De inzamelweek komt niet uit de lucht vallen. ‘Het is de week voorafgaand aan de Landelijke Opschoondag die op zaterdag 21 maart wordt gehouden door Nederland Schoon.’
Chemisch afval
Het bewaren van oude pillen brengt volgens Timmerman de nodige gezondheidsrisico’s met zich mee. ‘Ouderen verwarren de restanten makkelijk met hun huidige medicatie. Vooral als zij meerdere pillen per dag slikken. Een kwart van de 75-plussers gebruikt dagelijks zeven of meer geneesmiddelen. Een vergissing is zo gemaakt. Ook voor kinderen is het gevaarlijk. Zij zien de veelal gekleurde pillen aan voor snoepjes.’ De hoeveelheid oude medicijnen die mensen thuis hebben liggen, moet groot zijn. ‘Uit landelijk onderzoek blijkt dat gemiddeld een kwart van de medicijngebruikers dat niet volgens voorschrift doet. Ze starten een afgesproken behandeling niet of maken de behandeling niet af. De niet gebruikte pillen worden opgeborgen in medicijn-, nacht- en keukenkastjes. Weggooien vindt men vaak zonde. Maar in feite zijn oude medicijnen chemisch afval.’
Slecht voor het milieu
Dat laatste is de reden dat oude medicijnen niet zomaar weggegooid mogen worden. ‘Jaarlijks komt minstens 140 ton aan medicijnresten via het riool in sloten en rivieren terecht. Door urine en ontlasting maar ook doordat medicijnresten door de gootsteen of het toilet worden gespoeld. Zuiveringsinstallaties slagen er niet of onvoldoende in om dit rioolwater, voordat het geloosd wordt op het oppervlaktewater, te ontdoen van deze resten. Eenmaal in het water veroorzaken de stoffen veel schade. Bij vissen zorgen ze voor weefselschade, gedragsverandering en problemen bij de voortplanting. Ook ons drinkwater loopt gevaar. Half februari nog werd bekend dat de Rijn steeds meer vervuild raakt door onder meer farmaceutische stoffen. Nederland haalt voor miljoenen inwoners leidingwater uit die rivier. Het is echt tijd voor verandering. We kunnen nog niet voorkomen dat medicijnresten via urine en ontlasting in het riool terechtkomen. Wel kunnen we cliënten bewust maken van deze vorm van milieuvervuiling en ze vragen om geen medicijnresten meer weg te spoelen of met het huishoudelijk afval mee te geven. Daarom houden we deze inzamelingsactie.’
Gemeente Heerde
Het inzamelen van medicijnrestanten gebeurt overigens niet alleen in de week van 16 tot en met 20 maart. ‘De inwoners van de gemeente Heerde kunnen het hele jaar door hun overtollige medicijnen inleveren bij de apotheken in Heerde en Wapenveld. En op zaterdagochtend bij het milieubrengstation van Lagemaat aan de Zwarteweg. In de gemeente Heerde is dat uitstekend geregeld. Door in te haken op de Landelijke Opschoondag proberen wij als plaatselijke apotheek de noodzaak om oude medicijnen in te leveren extra onder de aandacht te brengen.’
Waar en hoe inzamelen?
Waar kan volgende week het medicijnafval worden ingeleverd? Timmerman: ‘Bij de ingang van de apotheek staan twee tonnen. Een voor medicijnen en een voor injectienaalden. Wat waar in moet staat duidelijk aangegeven. Graag alleen pilletjes in de afvalbak stoppen. Geen strips, potjes of doosjes. En injectienaalden graag in een stevige afgesloten verpakking stoppen. Dat scheelt ons een hoop gedoe. Verpakkingen kunnen afhankelijk van het materiaal bij het oud papier, in de glasbak of bij het restafval. Verwijder wel eventuele etiketten. Hier staan immers vertrouwelijke gegevens op. Flesjes met vloeistoffen mogen in de bak met injectienaalden. Niet aangebroken verpakkingen met gaasjes en verbandmiddelen die over datum zijn, kunnen ook worden ingeleverd. Die geven we aan de Dierenambulance. Zij gebruiken deze materialen om gewonde dieren te verzorgen.’