U leest het goed: huusreegels. Dat is dialect voor huisregels. Gezondheidscentrum Heerde heeft ze sinds kort. Drie op de vier zorgmedewerkers in Nederland krijgt namelijk tijdens het werk te maken met agressie, intimidatie en grensoverschrijdend gedrag door patiënten en hun naasten. En dat gebeurt ook in Heerde.
Apotheker Ruud Timmerman: “Het gebeurt regelmatig dat patiënten hun onbegrip en frustratie uiten door medewerkers af te snauwen of uit te schelden. Dan zijn ze boos omdat ze alwéér van medicijn moeten wisselen, hun medicijn er niet is vanwege een landelijk tekort of omdat ze moeten bijbetalen. Ik begrijp die frustraties maar het kan niet zo zijn dat deze worden afgereageerd op apothekersassistentes die daar niets aan kunnen doen. Zij hebben geen invloed op het beleid van farmaceuten, zorgverzekeraars of de overheid. Niemand die bij de apotheek werkt, heeft dat.”
Timmerman begrijpt dat huisregels de problemen niet oplossen. “Maar ze helpen wel om duidelijkheid en een veilige omgeving te creëren. Voor patiënten, bezoekers én medewerkers. Bij agressief, intimiderend en grensoverschrijdend gedrag kunnen we op onze huisregels attenderen en wijzen op de consequenties als mensen zich er niet aan houden. Die variëren van een waarschuwing tot een al dan niet tijdelijk toegangsverbod. Uiteraard hoop ik dat we niemand moeten waarschuwen of uitschrijven. We werken in de zorg omdat we een diepe roeping voelen om mensen te helpen. Niet om politieagent te spelen.”
De huisregels kunt u lezen op www.gezondheidscentrumheerde.nl. Timmerman: “En ze hangen aan de muur, direct links bij binnenkomst van het gezondheidscentrum via de hoofdingang.” De regels zijn opgesteld in het Nederlands, het Engels en het Nedersaksische dialect van Heerde/Waopmvelde. Jan van Leeuwen, voorzitter van Stichting Dialect Heerde/Waopmvelde, zorgde voor de vertaling in samenwerking met Jan Haas die zijn vertaalwerk kritisch nakeek. Van Leeuwen: “Het was nog best wel een klus. Sommige woorden laten zich lastig vertalen.” Lachend: “Een telefoon bijvoorbeeld is in de volksmond een luliezer. Maar dat leek ons in dit geval niet zo gepast. Dus dat werd een tillefoon.” Dat hij gevraagd werd om een dialectversie van de huisregels te maken, verbaasde hem niet. “Dialect is momenteel erg gewild. Zo vertaal ik geboortekaartjes en schrijf ik levensloopverhalen van mensen die een jubileum vieren.”
De dialectversie leverde in het gezondheidscentrum al de nodige hilariteit op. Timmerman: “We krijgen er leuke reacties op. Mensen moeten lachen als ze de huisregels in het dialect lezen. Ze geven echter ook aan dat het eigenlijk te triest voor woorden is dat mensen agressief reageren naar zorgverleners die hen willen helpen.” Van Leeuwen beaamt dat: “Dergelijk gedrag is volstrekt onacceptabel! Of zoas wuule zèg: Dât doei nie. Dâs hâdstikke stom!”